Pierwsze filmy reżyserów kultowych horrorów

“Piła”, “Hellraiser”, “Videodrome”, “Teksańska masakra piłą mechaniczną”, “Pirania 3D” to kultowe horrory, równie kultowych twórców. Ale należy pamiętać, że każdy od czegoś zaczynał. Zapraszam do zestawienia, w którym przyjrzymy się bliżej pierwszym filmom sławnych twórców horrorów.

Materiał ten obejrzysz także na Youtube:

Tobe Hooper

Tobe Hooper może nie ma w swym dorobku reżyserskim wielu pamiętnych horrorów. To przede wszystkim rzemieślnik. Jednak filmy takie jak horrory science fiction “Najeźdźcy z Marsa” i “Siła witalna”, kultowy “Poltergeist”, czy serialowe “Miasteczko Salem” umilało nam wieczory w dzieciństwie. Hooper popełnił jednak w swej karierze jedno dzieło wybitne. A była to słynna “Teksańska masakra piłą mechaniczną”.

Początki jego filmowej kariery dalekie jednak były od spalonego słońcem Teksasu i mordercy w skórzanej masce. Zrealizowany w 1964 roku dziesięciominutowy “The Heisters” to slapstickowa komedia kostiumowa, która była ponoć hołdem Hoopera dla brytyjskiego studia filmowego Hammer wyspecjalizowanego w kostiumowym kinie grozy. Film opowiada o grupie trzech rzezimieszkach przesiadujących w swej pieczarze. Fabuły nie ma tu zbyt wiele, ale dzieje się tu naprawdę sporo. Mamy tu faceta, który zajada się piernikowymi ludkami po zjedzeniu, których odkłada ich kości na kupkę; eksperymenty nad powiększaniem owadów, obowiązkową walkę na torty, czy żywe majciochy.

Film jest umiejętnie nakręcony i po brzegi wypełniony jest pomysłowymi gagami. To właśnie on otworzył Hooperowi drzwi do Hollywood. Szczerze polecam!

David Cronenberg

David Cronenberg nie bez powodu jest zwany mistrzem horroru cielesnego. Kariera tego reżysera wystrzeliła po nakręceniu remaku “Muchy” z Jeffem Goldblumem i Geeną Davis o przerażającej i obrzydliwej transformacji pewnego naukowca w odrażające monstrum.

Ale przygoda Kanadyjczyka z tematyką kreatywnej przemiany ciała pojawiała się już wcześniej. Mieliśmy ją chociażby w “Videodromie”, w którym tajemnicza transmisja telewizyjna wykrzywiała otaczającą rzeczywistość, w “Pomocie”, w którym matka za pomocą nowego narządu płodziła dzieci-mutanty, czy we “Wściekłości”, w której głównej bohaterce wyrasta pod pachą ssący kieł.

W tym odcinku nie będę mówił o jego dwóch krótkich metrażach, od których zaczął przygodę z filmem, czyli “Transferze” o psychiatrze rozmawiającym ze swym pacjentem i “From the Drain” o dwóch kolesiach w wannie, a o godzinnym “Stereo”, który nakręcił w 1969 roku.

“Stereo” rozgrywa się w Kanadyjskim Instytucie Badań Erotycznych, w którym dr Luther Stringfellow prowadzii serię eksperymentów mających na celu rozwinięcie telepatii u swych pacjentów. Siedmiu uczestników godzi się na operacje mózgu, która uniemożliwia im werablną komunikację, ale zwiększa moce telepatyczne. Aby je jeszcze powiększyć studentom podaje się afrodyzjaki, które prowadzą do licznych zbliżeń seksualnych.

Przypominający dokument “Stereo” to czarno-biały film całkowicie pozbawiony synchronicznego dźwięku. Przebieg eksperymentu Luthera Stringfellowa jest z offu komentowany przez niewidocznych obserwatorów. Pojawiają się tu chyba wszystkie motywy, które w późniejszych latach zawładną filmami Cronenberga. Mamy tajemniczy ośrodek badawczy (motyw rozwinięty w “Pomocie”), eksperymentalne operacje na ciele (motyw kontynuowany w “Nierozłącznych”), wyeksponowaną dziwaczną seksualność (motyw kontynuowany w “Dreszczach”), czy motyw telepatii następnie rozwinięty w “Skannerach”. Jak widać obsesje Cronenberga o rozpadzie umysłu i ciała kiełkowały w nim od samego początku.

James Wan

James Wan to najmłodszy reżyser na tej liście. Najmłodszy, nie oznacza najmniej doświadczony. Ten Australijski twórca zasłynął w 2004 roku pierwszą częścią tego, co później przekształciło się w całą franczyzę spod znaku “Piła”, a następnie poszedł za ciosem kręcąc takie hity jak “Martwe cisza”, “Naznaczonego”, “Obecność”, czy “Wcielenie”. Wan z pewnością potrafi produkować filmy, które następnie zamieniają się w całe serie. Jednak przed rokiem 2004 nikt o nim nie słyszał i mimo, że młody filmowiec miał głowę pełną pomysłów w rodzimej Australii nikt nie chciał wyłożyć siana na ich realizację.

Wan nie zrażając się wyemigrował do Los Angeles i aby przekonać producentów do siebie postanowił nakręcił krótki metraż i w nim zaprezentować jedną scenę z filmu, który planował nakręcić. Niespełna dziesięciominutowy short ukazuje mężczyznę, który budzi się w obskurnym pomieszczeniu na głowie mając założone jakieś metalowe ustrojstwo. Kukiełka przemawiająca do niego z nagrania w telewizorze oznajmia, że stalowa pułpka skróci go o głowę jeśli w ciągu minuty nie wydobędzie klucza z trzewi zwłok znajdujących się na podłodze. Brzmi znajomo? Oczywiście scena ta znalazła się później w pierwszej odłosnie “Piły”. Producenci po obejrzeniu filmiku z miejsca wyłożyli fundusze na realizację długiego metrażu otwierając tym samym Wanowi drzwi do Hollywood.

Clive Barker

Clive Barker to angielski pisarz znany m.in. ze swej serii “Księgi Krwi”. Twórca ten zasłynął jednak bardziej jako reżyser i scenarzysta. To on nakręcił kultowego “Hellraisera”, który był adaptacją jego własnej powieści grozy pod tytułem “Hellbound Heart”. Ale to nie jedyny horror jaki wyreżyserował Barker, gdyż po filmie z Pinheadem w głównej roli nakręcił także “Nocne plemię” o grupie potworów żyjących na cmentarzu, oraz “Władcę iluzji” opowiadającym o tajemniczym kulcie zła, oraz utalentowanym iluzjoniście.

Barker jednak swą przygodę z reżyserią zaczął już w 1973 roku kręcąc w Liverpoolu dwa krótometrażowe, eksperymentalne filmy. Były to adaptacja sztuki Oscara Wilda pod tytułem “Salome”, oraz dziwaczny “The Forbidden”.

Nagrana na taśmie 8mm “Salome” pokazuje sceny z życia tytułowej kobiety. W jednej ze scen Salome idzie przez mroczny korytarz i napotyka półnagiego młodego chłopca, który po chwili zbliżenia z bohaterką, zaczyna ją dusić. W następnym ujęciu Salome tańczy w innym miejscu przed złowieszczym Królem Herodem, a potem widzimy taniec golasów.

“The Forbidden” nakręcony został na taśmie 16mm i przedstawia surrealistyczny koszmar artysty nawiedzanego przez różnorakie zjawy. Są to dziwny mężczyzna w długich szatach i masce demona, para kochających się ludzi, naga kobieta tatuującą całe jego ciało, czy w końcu dwie postacie obdzierające go żywcem ze skóry. Jednak, czy aby na pewno są to tylko obłąkańcze wizje?

Obu filmom bliżej do surrealistycznych dzieł Luisa Banuela, bardziej stawiając na niepokojący klimat i warstwę wizualną, aniżeli opowiedzenie logicznej historii. Oba składają się z luźno połączonych ze sobą scen mających bardziej wydźwięk artystyczny niż logiczny. Filmy te nie posiadają żadnego dialogu, a obrazom towarzyszy ambientowy soundtrack. Pokazują jednak późniejsze zainteresowania Barkera, które przelewał zarówno na karty swych powieści jak i kliszę filmową: łączenie perwersyjnego seksu z bólem towarzyszącemu przeobrażaniu ciała.

W obu produkcjach wystąpił zarówno sam Barker, jak i Doug Bradley, później najbardziej rozpoznawany z wcielenia się w postać Pinhead w serii Hellraiser, oraz Peter Atkins, scenarzysta sequeli “Hellraisera”.

Alexandra Aja

Alexandra Aja to francuski twórca, który zasłynął mocnym uderzeniem w 2003 roku kręcąc brutalny, przewrotny slasher “Blady strach” wpisujący się w nową falę francuskiego gore. Twórca następnie poszedł za ciosem i już w Stanach Zjednoczonych nakręcił ciepło przyjęte remaki “Wzgórza mają oczy”, “Luster”, a także komedię gore “Pirania 3D”.

Aja pierwsze kroki w roli filmowca postawił w 1997 roku kręcąc krótki metraż pod tytułem “Over the Rainbow”. Film opowiada o niskim, krępym dozorcy, który kocha się w jednej z sąsiadek, Lisie. Jest zbyt nieśmiały, aby do niej zagaić, ale gdy pewnego dnia poznaje na ulicy pewnego ślepca ten dodaje mu odwagi”. Short Ajy przede wszystkim urzeka lekkością i profesjonalizmem wykonania. Niech Was nie zwiedzie jednak romantyczna tematyka filmu, gdyż ten traktuje tak naprawdę o seryjnym mordercy-kanibalu. Tym samym Aja już w debiucie pokazał, że chce podążać drogą unurzaną w makabrycznym sosie.